Hoe vergroot je bezoekersimpact?

Hoe vergroot je de impact?

Om deze vraag te beantwoorden moet je allereerst drie beginstappen nemen. Ten eerste is het belangrijk om de missie van de organisatie als uitgangspunt te nemen. De missie geeft antwoord op de vraag ‘What business are we in’? De missie heeft betrekking op de rol die je in de (toekomstige) maatschappij wilt vervullen. Het is dus datgene wat de organisatie naar buiten wil dragen en verschaft inzicht in de organisatiefilosofie en de prioriteiten. De missie is gerelateerd aan de ‘why’ vraag van Simon Sinek: de ‘purpose’ van de organisatie. Bij het formuleren van een missie wordt vaak het Abell diagram gebruikt. Dit diagram omvat drie elementen die handig zijn bij de formulering: de doelgroep, de klantbehoeften, en de diensten. Het spreekt voor zich dat de missie gezamenlijk met collega’s en stakeholders moet worden vastgesteld zodat er ook een draagvlak voor is.

Als tweede stap, nadat de missie is vastgesteld, kan de ‘intended experience’ worden bepaald: welke beleving wil je centraal stellen voor de bezoeker? Waarschijnlijk zul je de beleving niet in één woord kunnen samenvatten, maar heb je daar meerdere dimensies voor nodig. Packer et al. (2018) biedt een mooi startpunt voor een discussie met collega’s. Zij geven een overzicht van 17 belevingsdimensies voor een museum. Het is de kunst om deze te reduceren tot bijvoorbeeld vier of vijf kerndimensies. In dit proces is het uiteraard van belang om de mening van de bezoeker erbij te betrekken. Mogelijk beschik je al over bezoekersonderzoek dat hiervoor input kan leveren. Zo niet, dan is het interessant om door middel van kwalitatief of kwantitatief onderzoek na te gaan wat bezoekersmotieven zijn of welk belang zij hechten een bepaalde beleving.

Als derde stap moet je ten slotte de impact of het effect vaststellen dat je wilt bereiken: moet de beleving die je probeert neer te zetten, leiden tot een memorabele ervaring, een beleving die betekenisvol is, of een beleving die transformatief is? Welk effect of verandering wil je concreet realiseren? Hoe beschrijf je het impactdoel?

In een gezamenlijke workshop met collega’s kunnen deze keuzes worden gemaakt. Het kan de moeite waard zijn om de belangrijkste subsidiegevers of sponsoren bij dit traject te betrekken, zodat iedereen op één lijn zit.

Aan welke knoppen moet je draaien?

Hierover moeten we nog veel leren. Bovendien is elke organisatie en context weer anders, zodat er geen eenduidig, algemeen antwoord te geven is. Tegelijkertijd bieden verschillende onderzoeken die zijn verricht wel interessante aanknopingspunten. Op basis van een literatuurstudie van wetenschappelijke artikelen over impactonderzoek in toerisme, vrijetijd en cultuur hebben we hieronder een aantal kenmerken opgesomd die in die onderzoeken boven komen drijven als relevante factoren om impact te vergroten.

1.       Het sociale karakter: Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat dit één van de belangrijkste factoren is. Denk daarbij aan de verbondenheid met andere bezoekers, het samen beleven, de gezamenlijke aandacht, het delen van emoties, de onderlinge interactie tijdens of na een bezoek, het delen van herinneringen. Hoe faciliteer jij de ontmoeting tussen bezoekers?

2.       Het uitdagende, educatieve kenmerk: Is de beleving die je neerzet erop gericht om de bezoekers iets op een uitdagende wijze te laten leren en te ontdekken? Kunnen bezoekers iets bereiken? Met name uitdagende activiteiten leiden tot impact.

3.       Reflectie: Als je een betekenisvolle ervaring wilt neerzetten, is reflectie vaak noodzakelijk. Biedt je tijdens het bezoek of wellicht na het bezoek mogelijkheden aan om te reflecteren? In hoeverre nodig je de bezoeker echt uit om even na te denken?

4.       Uniek en onverwacht: Het spreekt voor zich dat een unieke ervaring eerder leidt tot een memorabele impact. Heb jij unieke, onderscheidende verrassingselementen zitten in het design van de beleving die je wilt neerzetten?

5.       Co-creatie: In hoeverre kan de bezoeker meedoen en zelf actie verrichten? Vaak wordt gezegd: ‘Als je het me vertelt, vergeet ik het. Als je me erbij betrekt, onthoud ik het’.

6.       De inrichting van de fysieke omgeving: In hoeverre past de inrichting bij de beleving die je wilt neerzetten? Denk hierbij aan esthetiek, authenticiteit, sfeer, en immersieve elementen. Wordt de bezoeker ondergedompeld met alle zintuigen?

Het is voor jou van belang om de beleving en de impact vast te stellen die je wilt realiseren, om vervolgens terug te rekenen en aan de tekentafel die knoppen te benoemen die voor jou naar waarschijnlijkheid het meest effectief zullen zijn.

Heb je ideeën, commentaar of heb je zelf interesse om in een workshop de gewenste beleving en impact te bepalen? Stuur een email naar Pieter de Rooij via: [email protected].